ریاضی فیزیک
ریاضی - فنی مهندسی>> مهندسی نفت
هدف
حیات در کره زمین که مدام در جنب و جوش و حرکت است، بیشترین انرژی جنبشی، گرمایی و شیمیایی خود را از نفت می گیرد. در واقع به یاری این ماده حیاتی است که کوچکترین موتور ماشین تا غول آساترین ناوگانهای سنگین به حرکت در می آید و هزاران نوع تولیدات و مصنوعات صنایع سنگین و جدید پتروشیمی، کودهای شیمیایی، فرآورده های دارویی، پارچه ها و الیاف مصنوعی، پلاستیک ها، چسب ها، فرآورده های بهداشتی و آرایشی پوششهای استحفاظی ساخته می شود.
خوشبختانه کشور ما در دل خلیج نفت خیز فارس آرمیده است، به عنوان یکی از منابع و معادن بزرگ نفت و گاز جهان به شمار می رود. از همین رو تربیت انسانی متخصص و کارآمد برای بهره برداری درست و بهینه از این سرمایه خداداد و جوابگویی افراد به نیازهای آتی صنعت نفت کشور، بسیار ضروری است. به همین منظور مجموعه کارشناسی مهندسی نفت که دارای چهار گرایش مهندسی اکتشاف نفت، مهندسی استخراج نفت - مخازن نفت، مهندسی استخراج نفت - حفاری و مهندسی استخراج نفت - بهره برداری از منابع نفت می باشد، در دانشگاه صنعت نفت از سال 1378 دایر شده است.
توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه
علاوه بر دو درس ریاضی و فیزیک که دو درس پایه در تمامی رشته های مهندسی از جمله رشته مهندسی نفت است، درس زبان انگلیسی نیز در این رشته اهمیت ویژه ای دارد. چون در دانشگاه صنعت نفت از منابع انگلیسی برای دروس تخصصی استفاده می شود. همچنین در این دانشگاه تنها از بین داوطلبان مرد دانشجو پذیرفته می شود. چون نوع کار فارغ التحصیلان این رشته سنگین است و محیط کارشان نیز خارج از شهر است، دانشجویان این دانشگاه از بین داوطلبان مرد انتخاب می شوند برای مثال یک مهندس حفاری در وزارت نفت باید 15 روز خارج از شهر و دور از خانواده باشد و سپس یک هفته مرخصی دارد. شرایطی که مطمئناً برای خانم ها دشوار می باشد.
معرفی گرایش های مقطع کارشناسی
رشته مهندس نفت تا پیش از سال 78 به عنوان یکی از گرایش های مهندسی شیمی مطرح بود اما از سال 78 با همت دانشگاه صنعت نفت، این رشته که رکن اصلی یکی از بخشهای عمده صنعت نفت یعنی اکتشاف و استخراج نفت و گاز است از مهندسی شیمی جدا شد و در چهار گرایش اکتشاف، مخازن، حفاری و بهره برداری از منابع نفت ارائه گردید. رشته ای که اساس دروس آن مبتنی بر مکانیک سیالات، دینامیک گازها، ترمودینامیک سیالات، انتقال جرم و اقتصاد مهندسی است و هدف آن تربیت مهندسین کارآمدی است که بتوانند روشهای بهینه بهره برداری از منابع نفت و گاز را طراحی و اجرا کنند.
مهندسی اکتشاف
به گفته دکتر مارتین سؤل زمین شناس آلمانی ، دوران طلایی جستجوی نفت به پایان رسیده است. چرا که امروزه به طور متوسط از هر هشت حفاری ، یک حفاری به نفت می رسد که این آمار در مناطقی که به هیچ وجه سابقه حفاری وجود نداشته است، بدتر نیز می باشد. به همین دلیل دانشمندان در جستجوی روشهای نوینی برای پیدا کردن نفت در اعماق زمین هستند تا بتوان با حفاری کمتر، هر چه زودتر به نفت دست یافت. کاری که در حیطه عمل مهندسین اکتشاف نفت می باشد.
اولین مرحله برای بهره برداری یا برداشت نفت، کشف حوزه های نفتی است که این کار توسط لرزه نگاری انجام می گیرد. مهندسین اکتشاف، امواج صوتی را به اعماق زمین فرستاده و سپس امواج برگشتی را اندازه گیری و پردازش می کنند تا به وجود یا عدم وجود نفت در درون زمین پی ببرند. به عبارت دیگر این گرایش ارتباط نزدیکی با زمین شناسی دارد.
مهندسی حفاری
ناگهان انفجاری صورت می گیرد و سپس طلای سیاه از دل زمین فوران می کند و یک حوزه نفتی جدید پدیدار می شود. سالهاست که چنین صحنه ای را در فیلم های سینمایی می بینیم ؛ راهی ساده و ارزان برای رسیدن به ماده حیاتی نفت، اما حقیقت این است که برای رسیدن به یک حوزه نفتی باید حفاری کرد کاری که به تخصص، وقت و هزینه بسیاری نیاز دارد.
هزینه حفاری یک چاه حدود 5 میلیون دلار است گل حفاری حدود20% این هزینه را در بر می گیرد.
وقتی مته الماس برای استخراج نفت به عمق چندهزار متری زمین فرو می رود باید خاک و سنگ کنده شده را به طریقی بیرون آورد که این کار توسط گل حفاری انجام می گیرد. یعنی سیالی توسط لوله های حفاری به داخل زمین رفته و کنده های حفاری را به سطح زمین می آورد. گفتنی?است که این ماده بسیار گران است و به همین دلیل اگر به جای استفاده از گل حفاری روش دیگری مثل نیروی هوای فشرده برای بیرون آوردن کنده ها استفاده گردد، هزینه حفاری به مراتب پاییان خواهد آمد و اینجاست که نقش مهم یک مهندس حفاری آشکار می شود، چون یک مهندس حفاری روشهایی را ارائه می دهد که هزینه حفاری را پایین آورده و راندمان را بالا می برد. همچنین با توجه به شرایط و خصوصیات زمین شناسی و اقلیمی منطقه، نحوه حفاری را که می تواند افقی، عمودی و یا جهت دار باشد، تعیین کند.
یکی از وظایف مهندسی حفاری بررسی خاک زمین حفاری است تا با توجه به نوع خاک، مته مورد نیاز برای استخراج و حفاری به کار برده شود.
همچنین متخصص این گرایش تعیین می کند که چه نوع موادی باید در گل حفاری استفاده شود تا مواد فوق موجب ریزش دیواره های چاه نگردد.
طراحی تجهیزات حفاری و انجام عملیات در مناسبترین شرایط و ارزیابی اثرات تکنولوژی حفاری و استخراج بر محیط زیست کشور و ارائه راههای مناسب برای جلوگیری از تخریب آن،جزو فعالیت های فارغ التحصیل این گرایش است.
مهندسی مخازن نفت و گاز
به صخره رسوبی حاوی مواد نفتی که زیر لایه غیر نفوذی تشکیل شده و دارای شکل ویژه ای از ساختمان زمین (عموماً یک قدیس) است، مخزن نفت گفته می شود. یعنی مخازن نفت چیزی شبیه به مخازن آب نیست که یک حوض یا بشکه بزرگ باشد بلکه این مخازن حفره های زیر زمینی هستند که نفت در آن جا وجود دارد. و مهندس حفاری، متخصصی است که انتخاب و ارائه روش های علمی برای افزایش برداشت از مخازن نفت و گاز و جلوگیری از زوال این مخازن بر عهده او می باشد.
دانش مهندسی مخازن به این می پردازد که ما در یک حوزه نفتی در اعماق زمین مثلاً در عمق 2 یا 3 هزار متری چه مقدار نفت و گاز داریم و چه مقدار از آن قابل دسترسی می باشد و با چه سرعتی می توان از مخزن مورد نظر برداشت کرد.
مهندسی نفت گرایش مخازن، نوع مخزن نفت یا گاز و همچنین فشار، دما و عمق آن از سطح زمین را مشخص می کند.زیرا موارد فوق در نحوه برداشت و استخراج نفت از مخازن تأثیر دارد.
مهندسی بهره برداری از منابع نفت
مهندس بهره برداری از منابع نفت، مهندسی است که راهها و روشهای بهره برداری بهینه از مخازن نفت را ارائه می دهد. یعنی با توجه به نوع مخزن نفت تعیین می کند که به یاری کدام یک از روشهای موجود؛ تزریق گاز، تزریق آب، تزریق مواد پلیمری و یا ازدیاد حرارت می توان نفت را راحتتر و مقرون به صرفه تر بهره برداری کرد.
امروزه اکثر مخازن نفت کشور ما دچار افت فشار شده اند به همین دلیل نفت به صورت طبیعی به سطح زمین نمی رسد و در نتیجه حضور مهندسین بهره برداری از منابع نفت، یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. افرادی که با استفاده از روشهای علمی بهتر و اصولی تر، از مخازن نفتی بهره برداری می کنند.
کشف یک مخزن نفتی به مهندسی اکتشاف، روش رسیدن به مخزن به مهندسی استخراج، شبیه سازی و تعیین فشار، دما و نوع مخزن به مهندسی مخازن و نحوه بهره برداری از مخزن به مهندسی بهره برداری از منابع نفت باز می گردد.
طراحی فرآیندهای نفت
به منظور تربیت متخصصان متعهد در زمینه محاسبات، تعیین مشخصات و طراحی فرآیندهای صنایع نفت، «مجموعه کارشناسی طراحی فرآیندهای صنایع نفت» پس از بررسی نیازهای تخصصی در این زمینه در کمیته مهندسی شیمی گروه فنی و مهندسی شورایعالی برنامه ریزی گشته است.
تعریف و هدف:
مجموعه کارشناسی طراحی فرآیندهای صنایع نفت یکی از مجموعه های آموزش عالی فنی و مهندسی می باشد که هدف آن آموزش و تربیت متخصصان طراحی فرآیندهای مورد استفاده در صنایع پالایش نفت و گاز و صنایع پتروشیمی است. دروس این مجموعه ترکیبی از دروس عمومی، علوم پایه و دروس مهندسی شیمی و همچنین مطالب تخصصی در زمینه طراحی فرآیندهای شیمیایی می باشد.
فارغ التحصیلان این دوره توانایی کافی در احراز مشاغل و ایفای نقشهای زیر را دارند:
انجام محاسبات و تعیین مشخصات وسائل، دستگاهها و فرآیندهای شیمیایی که در صنایع نفت مورد استفاده قرار می گیرد، منظور از طراحی فرآیند در صنایع نفت استفاده از داده های موجود به منظور محاسبه و تعیین مشخصات فنی یک دستگاه، یک واحد یا یک کارخانه تا حد تشکیل شمای جریان فرآیند کامل (پروسس فلودیاگرام) می باشد
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر (کارشناسی ارشد و... )
این رشته در مقطع کارشناسی ارشد در 3 گرایش در داخل کشور تدریس می گردد.
رشته های مشابه و نزدیک به این رشته در حال حاضر
با توجه به وجود گرایش طراحی فرآیندهای صنایع نفت در رشته مهندسی شیمی، این دو رشته دارای برخی تشابهات می باشند.
آینده شغلی و بازار کار
قطعاً اولین بازار کار موجود برای فارغ التحصیلان این رشته وزارت نفت است اما دانشگاه صنعت نفت در حال حاضر دانشجویان این رشته را بورسیه نمی کند. بلکه اگر سطح علمی دانشجویی خوب باشد، در نهایت جذب وزارت نفت می شود.البته در حال حاضر بیش از 70 درصد از دانشجویان جذب وزارت نفت می شوند و مابقی آنها نیز جذب صنایع شیمیایی خصوصی می شوند چرا که بیشتر واحدهای رشته مهندسی نفت با رشته مهندسی شیمی مشترک می باشد.
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر
با توجه به وجود میدانهای نفتی و گازی عظیم در کشور، همچنین کشف میدانهای جدید و لزوم گسترش سرمایه گذاری های لازم در امر نفت و گاز، حضور متخصصان این رشته بیش از پیش احساس می شود.
دروس اصلی و تخصصی مشترک تمامی
گرایشهای مهندسی نفت
موازنه انرژی و مواد
استانیک و مقاومت مصالح
ترمودینامیک
مکانیک سیالات
آزمایشگاه مکانیک سیالات
انتقال حرارت
آزمایشگاه انتقال حرارت
کنترل فرآیندها
آزمایشگاه کنترل فرآیندها
زمین شناسی نفت
مبانی فرآیندهای صنایع نفت
خواص سنگ های مخزن
آزمایشگاه خواص سیالات مخزن
کارگاه عمومی
کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی
مبانی چاه آزمایی
نمودارگیری چاه
مهندسی مخازن 1
زمین شناسی ساختمان
کارآموزی 1 و 2
دروس پایه در تمامی گرایشهای مهندسی نفت
ریاضی عمومی 1 و 2
معادلات دیفرانسیل
ریاضیات مهندسی
فیزیک 1 و 2
آزمایشگاه فیزیک 1 و 2
شیمی آلی
آزمایشگاه شیمی آلی
برنامه نویسی کامپیوتر
زمین شناسی عمومی
شیمی عمومی
ریاضی - فنی مهندسی>> مهندسی هوا فضا
هدف
امروز با اين كه پرواز برفراز آسمان ها امري عادي شده و وسايل پرنده متعددي در خدمت بشر قرار دارد، هنوز پرواز يكي از آرزوهاي بشر است. هنوز بشر آرزو دارد كه با سرعت ، امنيت و آرامش بيشتري حركت كند و به اهداف گوناگون خود از پرواز براي حمل و نقل ، گشت زني و دفاع از حريم آسمان ها گرفته تا پرواز به فضا و رسيدن به كرات ديگر دست يابد. چنين اهدافي عامل به دنيا آمدن رشته اي جديد از دل علوم پايه و رشته هاي مهندسي ديگر گرديد كه آن را مهندسي هوا فضا نام نهادند.
هدف رشته هوا فضا تربيت كارشناس در صنايع هواپيما و هليكوپترسازي و فردي آشنا به مقدمات و اصول مهندسي هوافضا است. طول متوسط دوره 4 سال است. دروس اين مجموعه شامل دروس عمومي، پايه، اصلي، تخصصي، كارگاهي و كارآموزي است و زمينههايي چون آيروديناميك، سازه هوايي، مكانيك پرواز و جلوبرندهها را در بر ميگيرد. پايههاي اصلي لازم براي تحصيل در اين رشته رياضيات، فيزيك و زبان خارجي است. براي فارغالتحصيلان اين رشته امكان ورود به دوره كارشناسي ارشد مهندسي هوافضا وجود دارد. بايد توجه داشت كه صنايع هوافضا در دنيا يكي از پيشروترين زمينههاي تحقيقاتي است و همواره موجبات ترقي و جهش در ساير رشتههاي علوم و مهندسي را فراهم ساخته و در اين راستا بودجههاي عظيم نظامي و غيرنظامي را به خود اختصاص داده است، موضوعاتي از قبيل طراحي و ساخت هليكوپتر، هواپيماي بدون سرنشين، بدون موتور، عمود پرواز و يا جنگنده از يك طرف و ساخت پايگاههاي فضايي، مسافرت به كرات ديگر و جنگ ستارگان از طرف ديگر جامعيت و حساسيت اين رشته را بيش از پيش روشن ميسازد.
ماهيت
مهندسي هوافضا مجموعهاي از علوم و تواناييهاي علمي و عملي در زمينه تحليل، طراحي و ساخت وسايل پرنده نظير هواپيماها، چرخبالها، گلايدرها، موشكها و ماهوارهها است. اين رشته بر چهار پايه آيروديناميك 1 ، جلوبرندگي 2 ، مكانيك پرواز 3 و سازههاي هوافضايي استوار است.
آيروديناميك به مطالعه و بررسي جريان هوا، محاسبه نيروها و گشتاورهاي ناشي از آن بر روي جسم پرنده ميپردازد و مهندس هوا فضا با فراگيري اين علم به تحليل جريانهاي پيچيده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نيروهاي آئروديناميكي امكان بررسي پايداري و طراحي سازه را فراهم ميكند.
جلوبرندگي به مطالعه و بررسي سيستمهاي جلوبرنده اعم از موتورهاي پيستوني ، توربيني ، راكتها و نحوه توليد نيروي رانش در آنها ميپردازد.
مكانيك پرواز به مطالعه و بررسي رفتار و حركات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئروديناميكي ، هندسي و وزني ميپردازد و در واقع علم مكانيك پرواز از عملكرد تشكيل ميشود و عملكرد به بررسي برد ، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازي در سرعتهاي مختلف و پايداري و كنترل وسايل پرنده ميپردازد.
و در نهايت سازههاي هوافضايي به مطالعه و بررسي سازههاي هواپيما و ديگر وسايل پرنده ميپردازد و هدف آن طراحي سازههايي است كه علاوه بر استحكام كافي در برابر بارهاي آئروديناميكي و ساير بارهاي استاتيكي وارد بر وسايل پرنده، حداقل وزن ممكن را نيز داشته باشند.
در رشته مهندسي هوا فضا از همه علوم از جمله متالوژي ، كامپيوتر و الكترونيك استفاده ميشود و هدف آن تربيت كارشناساني است كه كادر مورد نياز محاسبات ، طراحي ، تحقيقات و ساخت صنايع مختلف هواپيمايي، چرخبالسازي و موشكي را تامين سازند. به همين دليل دانشجويان اين رشته موظف هستند كه در طي تحصيل 3 واحد پروژه بگيرند و در تابستان نيز در دفاتر مهندسي صنايع مربوط كارآموزي بكنند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه
بسياري از داوطلبان آزمون سراسري كه رشته مهندسي هوا فضا را انتخاب مي كنند، اطلاعات صحيحي نسبت به اين رشته نداشته و آن را با خلباني يا نجوم اشتباه مي گيرند در حالي كه هدف اين رشته آماده كردن مهندسي است كه بتواند در زمينه طراحي، ساخت و آزمايش هواپيما فعاليت بكند و در واقع كار مهندس هوافضا قبل از بيرون آمدن هواپيما از كارخانه است و او در مورد چگونگي به پرواز درآوردن يك هواپيما آموزش نمي بيند.
دانشجوي اين رشته بايد در كارهايش نظم و برنامهريزي داشته باشد چون حجم مطالبي كه در طول يك ترم ارائه ميشود، زياد بوده و مطالعه آنها مستلزم يك برنامهريزي دقيق ميباشد.
زيربناي اين رشته رياضيات است و همچنين فيزيك و شيمي تا حدودي لازم ميباشد و البته همينجا لازم است توصيه كنيم كه دانشآموزان اگر در درس زبان خارجي ضعيف هستند، وارد اين رشته نشوند چون بيشتر دروس اين رشته به زبان انگليسي وابسته ميباشد.
دانشجوي اين رشته بايد آمادگي كار در كارخانجات را داشته باشد. مهندسي هوافضا يك رشته فني است و عموما كساني كه وارد رشتههاي فني ميشوند، بايد آمادگي كار در كارخانجات را داشته باشند و همچنين بايد افراد قوي و داراي پشتكار وارد اين رشته بشوند تا به ياري اراده قوي خود در پيشبرد اين رشته نوپا موفق گردند.
آينده شغلي و بازار كار
مهمترين مشكل اين رشته جديد بودن آن است و اين كه هنوز براي آن برنامهريزيهاي لازم به صورت كلان تدوين نشده است و در نتيجه پراكندهكاري در اين رشته زياد است و در كل جذب نيروي انساني از كانال صحيحي انجام نميگيرد وگرنه عمدتا فارغالتحصيلان اين رشته از نظر بازاركار مشكلي ندارند.
هدف اصلي صنعت هوافضا طراحي و ساخت وسايل پرنده است، در نتيجه فارغالتحصيلان مهندسي هوافضا ميتوانند در صنايع و موسسات تحقيقاتي هواپيمايي ، موشكي و ماهواره فعاليت بكنند و همچنين در كليه موسسات و سازمانهايي كه به نحوي از وسايل پرنده استفاده ميكنند، به عنوان كارشناس تحقيق در عمليات و تعمير و نگهداري خدمت كنند. اما علاوه بر اشتغال در مراكز فوق يك مهندس هوافضا با تسلط بر علوم آئروديناميك، طراحي سازه و روشهاي طراحي توربو ماشينها توانايي كار در شاخههاي متعددي از مهندسي و پروژههاي خارج از حيطه صنايع هوافضايي را نيز دارد.
به عبارت ديگر كاربرد زمينههاي مطالعاتي يك مهندس هوافضا تنها به طراحي هواپيما و وسايل پرنده محدود نميشود. براي مثال آئروديناميك خودروهااز برخي جهات شباهت زيادي به آئروديناميك هواپيما دارد و امروزه در اغلب صنايع خودروسازي با استفاده از تونل باد و علم آئروديناميك ، خودروهاي كم مصرفتري ميسازند. فرايند سيستمهاي كنترل صنعتي نيز با فرايندهاي طراحي كنترل در وسايل پرنده بر يك مبنا است و همچنين سازه اتومبيل و كشتي مشتركات زيادي با سازه يك هواپيما دارد و بالاخره توربينهاي گاز يك نيروگاه يا ايستگاه پمپ گاز همانند يك موتور جت تحليل و طراحي ميگردند. در نتيجه يك مهندس هوافضا علاوه بر شركتهاي هوايي در نيروگاهها، صنايع نفت و گاز و صنايع خودروسازي فرصتهاي شغلي خوبي دارد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر
رشته مهندسي هوافضا نيازمند سرمايهگذاري كلان است و بيش از ساير صنايع از وضعيت اقتصادي كشور تاثير ميپذيرد يعني اگر رشد اقتصادي خوبي داشته باشيم سرمايهگذاري در اين بخش بيشتر ميباشد و البته عكس اين قضيه نيز صادق است.
در سال 70 وزارت صنايع لايحهاي به مجلس داد كه بر اساس آن بخش خصوصي ميتوانست در كشور فعاليتهايي در زمينه هوافضا انجام بدهد. از سال 72 نيز به صورت رسمي مجموعهاي در وزارت صنايع متولي اين كار شد و به صورت هدايتكننده شركتها و مجموعههاي بخش خصوصي فعاليت خود را آغاز كرد كه حاصل اين كار، توليداتي مثل ساخت هواپيماي گلايدر بود كه طراحي آن توسط فارغالتحصيلان همين رشته انجام شد و در حال حاضر نيز تعدادي از اين هواپيما توليد شده و با اخذ مجوزهاي بينالمللي در باشگاههاي سازمان هواپيمايي كشوري شروع به فعاليت كرده است. همچنين ميتوان به پروژه طراحي و ساخت هواپيماي سبك موتوردار اشاره كرد كه با موفقيت انجام شده و پروازهاي آزمايشي را نيز انجام داده است و بالاخره پروژه هواپيماي سمپاش از پروژههايي است كه در كشور مطرح شده است.
فارغالتحصيلان اين رشته ميتوانند در فرودگاهها در قسمت تعمير و نگهداري هوايي و همچنين در صنايع دفاع روي طراحي موشك و جنگافزارها فعاليت بكنند.
علاوه بر اينها ميتوانند روي آئروديناميك خودروها، سازههاي خودروسازي و توليد توربينهاي بخار براي توليد برق كار بكنند. فارغالتحصيلان اين رشته ميتوانند در شركتهاي خصوصي، هواپيماهاي كوچك دو نفره و يا چهارنفرهاي را كه در دست ساخت است با استانداردهاي بينالمللي تطابق داده و براي هواپيما گواهي پرواز يا توليد بگيرند.
دروس پايه رشته مهندسي هوافضا: رياضي عمومي 1و2 ، فيزيك 1و2 ، آزمايشگاه فيزيك 1و2 ، معادلات ديفرانسيل ، برنامه نويسي ، محاسبات عددي
دروس اصلي رشته مهندسي هوافضا: نقشه كشي 1و2 ، استاتيك ، مقدمه اي بر مهندسي هوا فضا ، كارگاه 1و2و3 ، مكانيك سيالات ، رياضي مهندسي ، ديناميك ،
ترموديناميك 1و2 ، مباني برق ، آزمايشگاه مباني برق ، مقاومت مصالح ، ارتعاشات ، كنترل اتوماتيك ، آزمايشگاه مكانيك سيالات ، علم مواد ، آزمايشگاه مقاومت ، مصالح ، انتقال حرارت ، آزمايشگاه موتور انتقال
دروس تخصصي رشته مهندسي هوافضا: آيروديناميك1و2 ، مكانيك پرواز 1و2 ، آزمايشگاه آيروديناميك1و2 ، طراحي هواپيما 1و2 ، تحليل سازه ها ، اصول جلوبرندگي ، زبان تخصصي ، طراحي سازه هاي هوايي ، پروژه
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر
امكان ادامه تحصيل در مقاطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي جلوبرندگي ، مكانيك پرواز، سازههاي هوايي ، آيروديناميك ، هوافضا ميسر ميباشد.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته
اين رشته قبلا از زيرشاخههاي مهندسي مكانيك بوده است لذا داراي تعداد واحدهاي مشترك زيادي با رشته مهندسي مكانيك ميباشد.
ریاضی - فنی مهندسی>> مهندسی راه آهن
هدف
امروزه حمل و نقل ریلی با شكل آغازین و ابتدایی آن بسیار متفاوت است و هركشوری برای استفاده و حفظ این صنعت عظیم كه نقش مهمی در توسعه حمل و نقل و در نتیجه پیشرفت كشور دارد، باید از متخصصان كارآمد در صنعت راه آهن بهره گیرد. به عبارت دیگر هدف از تاسیس رشته مهندسی راه آهن این است كه با توجه به نیاز صنعت حمل و نقل ریلی، انسان های محققی را تربیت كنیم تا در مرحله اول از عمیق تر و بزرگ تر شدن فاصله خود با كشورهای صنعتی جلوگیری كرده و در مرحله بعد به ترمیم این شكاف بپردازیم.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
درس ریاضی در رشته مهندسی راهآهن مانند سایر رشتههای مهندسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. اما علاوه بر قوی بودن در دو درس ریاضی و فیزیك ، دانشجوی رشته مهندسی مرتبط با راهآهن باید توانایی مدیریت را داشته و از روابط اجتماعی خوبی برخوردار باشد.
دانشجوی مهندسی سازه های ریلی راهآهن باید سختكوش، جدی و مقاوم بوده و آمادگی كار در هر شرایطی را داشته باشد چون كار اصلی یك مهندس سازه های ریلی در بیابان ، دشت، كویر و كوهستان است و فردی كه وارد این رشته میشود باید به كارهای اجرایی علاقمند باشد.
همچنین اگر یك مهندس رشته های راهآهن برخورد اجتماعی خوبی داشته باشد، میتواند در محیط كار خود باعث خلاقیت كارگران و كارمندانی شود كه در زیرنظر او فعالیت میكنند. همچنین تسلط به زبان انگلیسی و كامپیوتر یك امتیاز مهم برای دانشجوی این رشته است و چنین فردی راحتتر میتواند جذب بازار كار شود. دانشجویانی در رشته مهندسی حمل و نقل ریلی موفق میشوند كه به جامعهشناسی علاقمند باشند چون این رشته بیشتر به فاكتورهای انسانی در صنایع میپردازد تا فاكتورهای تكنولوژیكی.
نكات تكمیلی
در سال 76 برای اولینبار در خاورمیانه، دانشكده مهندسی راهآهن در دانشگاه علم و صنعت ایران تأسیس شد و در سه رشته مهندسی دانشجو پذیرفت. امروزه دیگر علوم متوقف نمیشوند تا بر مبنای یكسری برداشتهای ثابت بتوان درباره آنها تصمیم گرفت. بلكه همهچیز به سرعت تغییر میكند و میبایستی متناسب با نیازها، آمادگی لازم را به دست آورد.
حمل و نقل نیز یكی از عوامل اصلی و تعیین كننده در دنیای امروز است كه در اقتصاد، فرهنگ و در همه شؤون اجتماعی جوامع ، نقش چشمگیر و حیاتی دارد و در میان انواع حملونقل، حملونقل ریلی از مزیتهای بسیاری برخوردار است و كشورهای صنعتی و نیمهصنعتی از گذشتههای دور به این پدیده پرارزش پرداخته و شبكه حمل و نقل خود را با حمل و نقل ریلی تجهیز كردهاند. تاجایی كه امروزه خیلی از كشورها به مرحلهای رسیدهاند كه چندان به دنبال توسعه كمّی نیستند بلكه به دنبال هماهنگ كردن و همسو كردن صنعت حمل و نقل ریلی با دیگر پدیدههای علمی و صنعتی پیشرو مانند الكترونیك و سیستمهای ارتباط جمعی میباشند.
در واقع هدف آنها رسیدن سریع از مبدا به مقصد و امكان جابهجایی پرحجم مسافر و كالا است. اما متاسفانه كشور ما ، در زمینه این صنعت فاصله زیادی با كشورهای پیشرفته دارد و طبق بررسی علت اصلی این فاصله، نبود متخصصان صاحبنظر و متخصص در این صنعت میباشد.
معرفی گرایشهای مقطع کارشناسی
مهندسی ماشین های ریلی
این رشته بستری مشابه مهندسی مكانیك داشته و بیانگر فنآوری و علوم و روشهای بهرهگیری از مهارتها در بكارگیری اجزاء متشكل ناوگان به ویژه در بخش طراحی و ساخت لكوموتیو، واگن، ماشینآلات ریلی و بطور كلی لغت ماشین های ریلی (كشش) اطلاقی بر مسایل ناوگان حمل و نقل ریلی مانند لكوموتیو، واگن مسافری، واگنهای باری، سیستمهای ترمز، سیستمهای انتقال نیرو و ... است. فارغالتحصیلان این رشته قادر خواهند بود كه در طرح ، ساخت و تعمیر و نگهداری ناوگان ریلی مهارتهای لازم را یافته و در كلیه واحدهای حمل و نقل ریلی مانند راهآهن جمهوری اسلامی ایران، راهآهن های شهری (مترو) ، شركتهای وابسته به راهآهن، بنیاد مستضعفان و جانبازان، كارخانجات واگن پارس، شركتهای مهندسی و ... مشغول به فعالیت گردند.
هدف این رشته تربیت متخصصانی است كه بتوانند طراحی ، انتخاب بهینه ، بهبود سیستم نگهداری ، تعمیر ، بازسازی و ساخت وسائط نقلیه ریلی را بر عهده بگیرند .
درست است كه 51 واحد رشته مهندسی ماشین های ریلی در مقطع لیسانس با رشته مهندسی مكانیك طراحی جامدات مشترك است، اما دانشجویان این رشته 6 واحد اصلی و 27 واحد تخصصی نیز میگذرانند و همین واحدها، آنان را برای ورود به میدان اصلی كار و حل مشكلات صنعت راهآهن مثل مشكلات طراحی و مشكل شكست قطعات آماده میكند. یعنی به جای آن كه ما یك مهندس مكانیك را پس از فارغالتحصیلی? دو سال آموزش دهیم تا تخصص لازم را برای ورود به صنعت راهآهن كسب كند، یك مهندس ماشین های ریلی را در همان چهارسال دوره لیسانس برای حل مشكلات ویژه وسائط نقلیه ریلی آماده میكنیم.
مهندس ماشین های ریلی یك مهندس خوب مكانیك است كه تخصص ویژه در زمینه راهآهن دارد. برای مثال سیستم تأسیسات یك قطار به عنوان یك وسیله در حال حركت با تأسیسات یك ساختمان متفاوت است و یك مهندس ماشین های ریلی باید بتواند سیستمهای قطار را به گونهای طراحی كند كه انعطاف لازم را برای مقابله با شرایط آب و هوایی نقاط مختلفی كه از آن میگذرد، داشته باشد و هوای داخل قطار در هر صورت مطبوع و متعادل باشد و یا در اتومبیل سیستم ترمز، یك كشنده 10 یا 20 تنی را نگه میدارد اما در سیستم ریلی باید ترمزی را طراحی كرد كه تحمل بیش از دهها هزار تن را داشته باشد. بدون شك چنین ترمزی سیستمی پیچیدهتر داشته و نیاز به تخصص ویژه دارد.
مهندسی سازه های ریلی
این رشته بستری مشابه رشته مهندسی عمران داشته و در دید تخصصی به منظور شناسایی مسیرهای گوناگون راهآهن و مهارت در بهرهگیری از اجزاء متشكل مجموعه راهآهن به ویژه در بخش طراحی و اجرای زیرسازی و روسازی ، ساختمان و ابنیه فنی راهآهن میباشد و بطور كلی لغت سازه های ریلی اطلاقی است بر سازههای فنی موجود در راهآهن مانند: پل، تونل، دیوار حائل و ضامن، ساختمان ایستگاه، انبار و ....
فارغالتحصیلان این رشته قادر خواهند بود كه در طرح ، نظارت ، اجرا و تعمیر و نگهداری مهندسی مرتبط با سازه های ریلی مهارتهای لازم را یافته و در كلیه واحدهای مرتبط با حمل و نقل ریلی مانند راهآهن جمهوری اسلامی ایران، راهآهن های شهری (مترو)، شركتهای وابسته به راهآهن، مجتمع فولاد مباركه، ذوب آهن ، بنیاد مستضعفان و جانبازان ، شركتهای مهندسی و ... مشغول به فعالیت گردند.
رشته سازه های ریلی در زمینه طراحی هندسی مسیر و زیرسازی و روسازی راهآهن و سازههای فنی گوناگون مانند: پل، تونل، دیوار و تراشه مطالعه میكند. این رشته با رشته مهندسی عمران سازه شباهتهایی دارد و به همین دلیل برخی از استادان و دانشجویان مهندسی عمران معتقدند كه جامعه ما نیازی به فارغالتحصیل سازه های ریلی ندارد. چون یك فارغالتحصیل عمران میتواند در زمینه های مرتبط با سازه های ریلی فعالیت نماید.
مهندسی سازه های ریلی با این كه دارای نقاط مشتركی با مهندسی عمران است و دانشجوی این رشته نیز تمامی دروس مربوط به تحلیل سازهها مانند استاتیك، مقاومت مصالح و تحلیل سازههای 1 و 2 را میگذراند و همچنین دروس طراحی را كاملا مطالعه میكند؛ اما این رشته وجوه افتراق بسیاری نیز با رشته عمران دارد. برای مثال در رشته مهندسی عمران اطلاعاتی در زمینه هیدرولوژی ، هیدرولیك و سازههای آبی داده میشود در حالی كه یك مهندس سازه های ریلی نیازی به این اطلاعات ندارد و در عوض باید در زمینه ناوگان و مسیر حركت دروسی را بگذراند.
همچنین در زمینه زیرسازی و روسازی راهآهن و ابنیه فنی این مسیر لازم است كه اطلاعات تخصصی داشته باشد، چون ابنیه فنی كه در خطوط راهآهن به كار میرود، تحت تاثیر نیروهای دینامیكی قرار میگیرند، در حالی كه سازههای متداول ، رفتاری غیر از این دارند. از همینرو درسهای مربوط به این ابنیه در رشته راهآهن با درسهایی كه در رشته عمران تدریس میشود، متفاوت میباشد. یعنی بخش طراحی این بناها در هر دو رشته مشترك بوده اما بخش رفتاری بناهای مورد نظر به دلیل تفاوت بین پلهای جادهای و پلهای آهنی متفاوت میباشد.
مهندسی حمل و نقل ریلی
این رشته بستری مشابه رشته مهندسی صنایع داشته و بیانگر فنآوری و علوم و روشهای بهرهبرداری و مهارت در بكارگیری اجزاء متشكل راهآهن (بستر و ناوگان) میباشد و بطور كلی شامل مسائل مهندسی برنامهریزی و بهرهبرداری از تجهیزات حمل و نقل ریلی مانند ایستگاه ، خط ، لكوموتیو، واگن و ... می شود. فارغالتحصیلان این رشته قادر خواهند بود كه در طراحی و نظارت گرافهای حركت قطارها ، برنامهریزی و مدلسازی حمل و نقل ریلی مهارتهای لازم را یافته و در كلیه واحدهای حمل و نقل ریلی مانند راهآهن جمهوری اسلامی ایران، راهآهن های شهری (مترو) ، شركتهای وابسته به راهآهن، بنیاد مستضعفان و جانبازان، شركتهای مهندسی و ... مشغول به فعالیت گردند. مدیریت استفاده بهینه از منابع ، امكانات و تأسیسات شبكه راهآهن و تجهیزات متحرك ریلی بر عهده مهندس حمل و نقل ریلی است.
فعالیت یك مهندس حمل و نقل ریلی به دو بخش عمده قبل از طراحی خط راهآهن و بعد از طراحی خط تقسیم میشود. كه در مرحله نخست مهندس حمل و نقل ریلی حجم مسافر و كالایی كه در خط مورد نظر جابهجا خواهد شد، پیشبینی كرده و بررسی میكند كه آیا تأسیس این خط به صرفه میباشد یا خیر و در مرحله بعد نیز به طراحی و برنامهریزی حركت قطارها میپردازد تا تاخیر زمانی قطارها به پایینترین حد امكان برسد و هزینههای راهآهن كمتر شود. به عبارت دیگر بخش حمل و نقل ریلی یا بهرهبرداری ، بخش نرمافزاری راهآهن است.
مهندسی حمل و نقل ریلی شبیه به مهندسی صنایع گرایش برنامهریزی و تحلیل سیستمها است. چون حدود 120 واحد از آن با رشته مهندسی صنایع مشترك است و هدف این رشته نیز تربیت متخصصانی است كه بتوانند با بهرهگیری از روشهای جدید و سیستماتیك و مدلهای ریاضی، مدیریت صنعت راهآهن را بر عهده بگیرند؛ یعنی از یك سو به برنامهریزی ترافیك خطوط بپردازند، تا مشخص گردد كه در هر ساعت چه قطاری باید حركت كند و در هر خط چند قطار مورد نیاز میباشد؟ این باعث میشود تا حركت قطارها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و مشكل برخورد بین دو قطار پیش نیاید و از سوی دیگر مهندس حمل و نقل ریلی باید آمارگیری لازم را در ارتباط با مسافران و مشتریان انجام دهد و بر اساس این آمارها برنامهریزی كند تا صنعت راهآهن با مشكلات كمتری روبرو شود.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
این رشته از سال 81 در مقطع كارشناسی ارشد در شاخه راهآهن برقی در دانشگاه علم و صنعت دانشجو می پذیرد.
رشتههای مشابه و نزدیك به این رشته
هر یك از شاخهها و گرایشهای این رشته مشابه رشتهای خاص است به گونهای كه مهندسی ماشین های ریلی راهآهن مشابه رشته مهندسی مكانیك، خصوصا طراحی جامدات ، مهندسی سازه های ریلی راهآهن مشابه رشته مهندسی عمران و مهندسی حمل و نقل ریلی مشابه رشته مهندسی صنایع میباشد.
وضعیت نیاز كشور به این رشته در حال حاضر
با توجه به تازه تأسیس بودن این رشته و با توجه به اینکه نظام حركت ریلی كشور نیاز به متخصصانی كارآمد در این زمینه دارد، به نظر میرسد نیاز به فارغالتحصیلان این رشته بیش از هر رشتهای انكارناپذیر است.
جریه راه آهن
باپیشرفت سریع علوم و تكنولوژی در صنعت راه آهن و نقش سازنده آن در توسعه اقتصادی كشورها ، بالطبع همسو با علوم، سیستمهای حمل و نقل و خدمات ریلی نیز گسترش یافته است.
درنتیجه اداره صحیح و مناسب اینگونه سازمانها بصورت سیستماتیك مستلزم بكارگیری تكنیكهای علمی و پیشرفته می باشد.
مقیاس حمل و نقل ریلی و خدمات آن چنان گسترشی یافته كه رشته های مهندسی عمران ، صنایع ، مكانیك ، برق و… پاسخگویی كلیه مسائل این سازمانها نمی باشد . برای جبران چنین كمبودی در قرن حاضر از پیوند رشته های گوناگون علوم و مدیریت و روشهای مهندسی ، رشته جدیدی بنام مهندسی جریه راه آهن بوحود آمده است.
رشته مهندسی جریه راه آهن با مسائلی از قبیل كنترل و هماهنگی فعالیتهای ریلی ، طراحی لكوموتیو و واگن ، استفاده موثر از وسائط نقلیه ریلی و ماشین آلات و افزایش كارآیی سازمانهای در طرح و ایجاد یا بهبود سیستمهای متشكل ا زانسان ، وسائل نقلیه ریلی ، ماشین آلات ، لكوموتیو ، واگن كمك موثری نماید.
این دوره بیانگر تكنولوژی و علوم و روشهای بهره برداری ، شناسایی مسیرهای گوناگون راه آهن و مهارت د ر بهره گیری از اجزا متشكل یك مجموعه راه آهن (انسان - لكوموتیو - واگن - ماشین آلات خطی - ساختمان و تاسیسات ، علائم و ارتباطات ) به منظور حصول حداكثر كیفیت و كمیت خدمات راه آهن می باشد.
هدف از آموزش مجموعه ، تربیت كارشناسان آگاه به مسائل تكنولوژی و علوم مكانیكی خاص و جدید راه آهن از جمله اهداف این مجموعه در مرحله اول و نهایتا خودكفایی در صنعت عظیم راه آهن می باشد.
طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود و دانشجویان موظفند140 واحد تعیین شده این مجموعه بانضمام 272 ساعت كاراموزی در واحدهای صنعتی راه آهن اخذ نمایند.
طول هر ترم 17 هفته آموزش كامل است . مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و كارگاهی 51 ساعت است .
فارغ التحصیلان این دوره میتوانند با آموخته های خویش عهده دار انجام طراحی و محاسبه اجزا و سیستمها و تعمیر و نگهداری و راهبری در بخش عمده ای از صنایع آلات ناقله ریلی گردند از قبیل :
1 - كارخانجات لكوموتیو سازی
2 - كارخانجات واگنهای مسافری
3 - كارخانجات واگنهای باری
4 - كارخانجات واگن پارس
5 - كارخانجات وابسته به صنایع مترو
6 - كارخانجات ماشین آلات روسازی راه آهن
7 - مدیریت و راهبری امور مربوطه در راه آهن جمهوری اسلامی ایران ، راه آهن های شهری . راه آهن های خصوصی (راه آهن شرقی بنیاد و … ) راه آهن مجتمع فولاد مباركه ، راه آهن ذوب آهن و..
ریاضی - فنی مهندسی>> مهندسی عمران
هدف
هدف از این رشته تربیت نیروهای متخصصی است كه بتوانند در پروژههای مختلف عمرانی در زمینههای ساختمانی ، راهسازی ، پلسازی ، سازهها و بناهای آبی، جمعآوری و دفع فاضلاب و ... مسوولیت طرح ، محاسبه و اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گیرند.
مهندسی عمران از جمله رشتههایی است كه بیانگر كاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران كشور است. یعنی هرچیزی كه به آبادی یك كشور باز میگردد، مانند: سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دكلهای مخابرات، ساختمانهای مقاوم در مقابل زلزله، سیل و آتش و نیروگاههای برق و مصالح سبك، ارزان و با كیفیت مناسب برای ساخت و ساز، در حیطه كار مهندس عمران قرار میگیرد.
مهندسی عمران طیف بسیار وسیعی از كارها را در بر میگیرد. یعنی اگر بخواهیم ساختمان، پل، برج، تونل، راه، سیلو و یا شبكههای فاضلاب بسازیم در آغاز به یك مهندس كارآمد عمران نیاز داریم تا علاوه بر رعایت جنبههای فنی و اجرایی، اقتصادی نیز عمل كند. چون اقتصادی بودن یك اصل در مهندسی عمران است.
فارغالتحصیلان این رشته میتوانند پس از پایان تحصیلات، مسوولیتهای متفاوتی نظیر طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرای طرحهای مختلف عمرانی را به عهده گیرند. از جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
1- محاسبه ، ساخت و اجرا و تا حدودی طراحی ساختمانهای مختلف مسكونی، اداری و صنعتی اعم از آجری، بتنی و فولادی، نظیر ساختمانهای مسكونی ویلایی، چندطبقه، آپارتمانها و برجهای بلند و همچنین كارهای ساختمانی ادارهها، مدرسهها، بیمارستانها ، كارخانهها و مراكز صنعتی، ساختمانها و مراكز ورزشی ، تالارهای اجتماعات و ... .
2- طراحی ، محاسبه و اجرای راهها و جادههای مختلف ارتباطی داخل و خارج شهرها و روستاها اعم از : راههای شوسه، راههای آسفالته، بزرگراه ها و نیز راهآهن (شامل مسیریابی ، پیاده كردن مسیر ، زیرسازی و روسازی)
3- ساخت و اجرا و در مواردی طراحی و محاسبه انواع پلهای بتنی و فلزی با دهانهها و ابعاد و شكلهای متفاوت نظیر: پلهای داخل شهری و روگذرها، پلهای خارج شهری و جادهها.
4- اجرای سدهای مختلف خاكی و بتنی و نیز بندهای انحرافی و سایر تاسیسات وابسته نظیر تونل یا كانال انحراف آب رودخانه (جهت اجرای عملیات كارگاهی در ضمن ساخت سد)، تاسیسات آبگیری از سد و كنترل ارتفاع آب در پشت سد و ...
5-اجرای كارهای مربوط به ساماندهی رودخانهها.
6- طراحی ، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب اعم از انواع كانالهای تحت فش<
نظرات شما عزیزان:
سلام وبلاگتان عالیه اگه میشه پاورپوینت ریاضی فصل اتحادها رو تو وبلاگ واسه دانلود بگذارید باز هم از وبلاگتان ممنونم در واقع از نویسنده وبلاگ اقا مصطفی
پاسخ:آقا هاشم عزیز حتماً چیز هایی رو که بالا ذکر کردی رو تو وبلاگ میگذارم
پاسخ:آقا هاشم عزیز حتماً چیز هایی رو که بالا ذکر کردی رو تو وبلاگ میگذارم
+ نوشته شـــده در جمعه 27 بهمن 1391 ساعــت18:22 تــوسط مصطفی شرفی |
طبقه بندی: معرفی رشته هاریاضی و فیزیک
طبقه بندی: معرفی رشته هاریاضی و فیزیک

Design By Ashoora.ir & Bi simchiمرجع دریافت ابزار و قالب وبلاگ